|
|
Mergelland
schapen in West- Vlaamse natuurreservaten ( België ).
Raar maar waar! Aan de
Belgische kust grazen Mergelland schapen in alle rust onder het luid gekwetter
en geschreeuw van zeemeeuwen, eenden, scholeksters en waadvogels. Op de
achtergrond hoor je het ruizen van de zee en er waait vaak een ijzig koude wind.
Mergelland schapen in duingebied Ter Yde. Duindoorn
De milieu- administratie
Aminal van het Vlaamse gewest gebruikt in drie reservaten Mergelland schapen om
de graslanden te begrazen; de Hoge Dijken in Oudenburg, de Ijzermonding in
Nieuwpoort en Ter Yde in Oostduinkerke. De resultaten zijn zeer goed. Aminal is
wild enthousiast en overweegt om in nog meerdere natuurgebieden Mergellanders in
te zetten; nl. de Cabourduinen in Adinkerke, het militair Vloetemveld in
Zedelgem en in het Rijckvelde- bos te Sint- Kruis.Aminal is samengevloeid met
andere natuurbeherende instanties in vlaanderen tot natuurpunt.
Koen Pille is de grote
bezieler van de kudde Mergelland schapen aan de Belgische kust. Men noemt hem de
herder van de Westhoek. Koen zet in de rijkere polderreservaten andere Belgische
schapenrassen in, zoals; Houtland schapen, Vlaamse schapen en Vlaamse
kuddeschapen. In vroegere tijden graasden op al deze graslanden huisvee, nl.
schapen, geiten, paarden en koeien. Voor de kalkrijke duingraslanden lijken onze
Mergellanders het meest geschikte schapenras te zijn. Opvallend is wel dat de
Mergelland schapen van de Westhoek beter uitgroeien en groter worden.
Koen Pille met zijn Mergelland schapen. Duinlandschap Ijzermonding
De Ijzer is de enige rivier
die uitmondt in de Noordzee aan de Belgische kust tussen Nieuwpoort en
Lombardsijde. Hier ligt een wondere wereld van eb en vloed, van strand en
duinen. Meer landinwaarts ligt een sluizencomplex dat er voor zorgt dat de
ijzervallei niet zou overstromen bij hoogtij. Dat ondervonden de Duitsers in
1914. Tijdens de Eerste Wereldoorlog bleef het achterland vier jaar overstroomd
en hield de Duitse soldaten enigszins op afstand. Aan de Ijzermonding lag de
marinebasis van Lobardsijde. De haven is in snel tempo ontmanteld en de vroegere
opspuitingen worden afgegraven. Zo ontstaat er naast de slikken een 15 hectaren
groot schorgebied. Het huidige Ijzermonding reservaat is 100 ha en heeft een
1100 meter lang zandstrand. Het is een prachtig biotoop voor talrijke planten en
vogelsoorten. Met de herinrichting van het gebied wil men meer ruimte en
rustplaatsen maken voor de gewone zeehond. Het slik, een modderige slibplaat die
twee maal per etmaal bij vloed onder water komt te staan, biedt ruim voedsel (
wormen, kreeftachtige, slakjes, … ) aan talrijke waadvogels zoals; de bonte
strandloper, de zwarte ruiter, de scholekster, de tureluur, grutto’s en
pleviersoorten … De vissen trekken aalscholvers, middelste zaagbekken en ….
gewone zeehonden aan.
Het
slik biedt voedsel aan talrijke waadvogels; de bonte strandloper, de zwarte
ruiter, de scholekster en de tureluur …
De
schorre ligt hoger en is begroeid met o.a. schorrekruid, zeekraal en het
prachtig paars bloeiende lamsoor. Er lopen kriskras geulen die bij springtij (
eens per maand ) de schorre overspoelt.
Om te
genieten van de flora van de droge duingraslanden moet je even door de knieën
buigen. De plantensoorten die hier groeien blijven laag tegen de grond om zich
te beschermen tegen de striemende zeewind; het kandelaartje, kleverige
reigersbek, geel walstro, … de parasitaire blauwe- en waldstrobremraap en vele
andere mooie planten en bloemen. De roodborsttapuit heeft hier de grootste
tapuiten populatie van de kuststreek. Het open landschap en de mos- en
graslandvegetatie worden in stand gehouden door een kudde Mergelland schapen. De
schapen kunnen aflammeren in de oude bunkers, een variante op onze Limburgse
Mergelgrotten.
Het Oostduinkerkse natuurgebied Ter Yde vormt met zijn 260 ha het derde grootste duinencomplex van de Vlaamse kust. Eén van zijn grootste troeven is de grote landschappelijke verscheidenheid, met zeereepduinen, hoge stuifduinmassieven, duinbos op een voormalige strandvlakte en kopjesduinen. Bovendien bezit het omwille van zijn nog vrij intacte waterhuishouding heel wat vochtige duinvalleimilieus met typische vegetaties. Een deel van het reservaat wordt begraasd door Mergelland schapen, een ander deel door Konik paarden.
Kamsalamander.
Rugstreeppad met paddeneitjes in dubbele snoeren.
Typisch voorbeeld van duin kalkgrasland met Grote Tijm, …
In het voorjaar paaien de
rugstreeppad en de kamsalamander in de overstroomde duinpannen. Bijzondere
ongewervelde in het gebied zijn, de blauwvleugelsprinkhaan, de julikever en de
kleine parelmoervlinder. Aan vogels is er geen gebrek in dit open duinlandschap
met struweel en vele bosjes. Vogels als de tapuit, graspieper, nachtegaal, wilde
tortel en roodborsttapuit zijn veel voorkomende broedgasten. De bosjes bieden
meer ruimte voor grote groepen kramsvogels, de wielewaal, de groene specht en de
boomvalk. In de winter verblijven hier de houtsnip, sijs en ook grotere
roofvogels als de buizerd, het smelleken en de sperwer.
Tapuit,
Groene Specht, Houtsnip, Sperwer, Wild Konijn en Buizerd … allemaal bewoners
van dit uniek duinreservaat.
Ter Yde is samen met de Westhoek, de Ijzermonding en het Zwin zeker een wandeltocht waard.
Bergeenden.
Dit 52
ha groot domein ligt tussen Jabbeke en Gistel net buiten Oudenaarde. Het is
ontstaan door zandwinning voor de autosnelweg Jabbeke- Veurne in de jaren 1973-
1976. Al snel groeide De Hoge Dijken uit tot een belangrijke voedsel- en
rustplaats voor watervogels. In 1986 besliste de Vlaamse regering om het domein
uit te bouwen tot een natuureducatief centrum, met mogelijkheid tot stille
recreatie ( natuurbeleving, wandelen en hengelen ). Jaarlijks overwinteren in
dit gebied 6000 tot 10000 watervogels. Vooral voor de smient, wintertaling en de
slobeend, vormen de Hoge Dijken een belangrijk overwinteringgebied.
Smienten. Wintertaling ( mannetje ). Slobeend.
Aalscholver. Lepelaar. Krakeenden …
Imponerende
futen en tafeleenden.
Door de grote gevarieerde
grondsamenstelling van droge, zure zandgrond tot vochtig grasland, vormt het ook
voor veel planten, vlinders, insecten en kleine zoogdieren een uitstekend
biotoop. Ook hier grazen Mergelland schapen om de natuur een handje te helpen.
